Szanowni Państwo!

Lista podejmowanych działań, zasług, odznaczeń i nagród dzisiejszego Laureata jest bardzo długa. Warto zatem przypomnieć choć małą część Jego interesującego, fascynującego życia, które skupiało się i skupia na służbie Ziemi Cieszyńskiej, Śląskowi, Polsce i Europie oraz trosce o dobro wspólne.

Doktor socjologii, nauczyciel akademicki, ekspert, polityk i działacz społeczny. Aktualnie poseł do Parlamentu Europejskiego. W latach 1990–1998 był Burmistrzem Cieszyna i współzałożycielem Euroregionu Śląsk Cieszyński – Tesinske Slezsko. W latach 1993–1998 pełnił funkcję wiceprezesa Związku Miast Polskich i był odpowiedzialny za kontakty z europejskimi organizacjami samorządowymi. Wiceprzewodniczący Rady Gmin i Regionów Europy w latach 1995–2001. Przewodniczący polskiej delegacji do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy w latach 1990–1998. Po wejściu w życie reformy samorządowej, w latach 1998–2002 był pierwszym Marszałkiem Województwa Śląskiego. Zainicjował odbywający się do dziś Konwent Marszałków. W latach 2002–2004 Członek Zarządu Zgromadzenia Regionów Europy oraz Rady Polityki Regionalnej Państwa. Od 1979 roku wykładowca na Uniwersytecie Śląskim, potem na Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, Akademii Ekonomicznej w Katowicach oraz Uniwersytecie Jagiellońskim.

Po transformacji ustrojowej współtworzył nową rzeczywistość polityczną. W czasie, gdy pełnił funkcje samorządowe, reprezentował Polskę w organizacjach międzynarodowych, m.in. jako członek Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, wiceprzewodniczący Rady Gmin i Regionów Europy i członek Zarządu Zgromadzenia Regionów Europy. Dzięki temu aktywnie uczestniczył w pracach nad funduszami europejskimi dla samorządów na ponad 10 lat przed wejściem Polski do Unii. Zaraz po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku wszedł w skład po raz pierwszy wybieranej polskiej reprezentacji do Parlamentu Europejskiego. Jest współtwórcą przepisów dotyczących współpracy transgranicznej i budowania nowych instytucji ułatwiających tę współpracę, rozporządzenia o Europejskich Ugrupowaniach Współpracy Terytorialnej, przepisów dotyczących Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2007–2013. W roku 2018 został, razem z posłanką z Grupy Socjalistów, głównym negocjatorem Parlamentu Europejskiego w sprawie Wieloletnich Ram Finansowych na lata 2021–2027, czyli tzw. wieloletniego budżetu Unii. W Parlamencie Europejskim przewodniczy specjalnej grupie roboczej zajmującej się dialogiem międzyreligijnym i międzykulturowym. Przez wiele lat kierował Intergrupą URBAN, zajmującą się monitorowaniem przepisów europejskich dotyczących miast, której ważnym elementem była współpraca z UN HABITAT – agendą ONZ.

W aktywności parlamentarnej w Polsce skupiał się na organizowaniu na terenie województwa śląskiego łącznie kilkuset różnego rodzaju spotkań – konferencji, seminariów i wykładów, przeznaczonych dla młodzieży szkolnej, studentów, różnych grup zawodowych, środowisk gospodarczych oraz dla słuchaczy uniwersytetów trzeciego wieku. W sposób szczególny skupia się na problemach samorządu terytorialnego. Co roku organizował w Katowicach międzynarodową konferencję „Zarządzanie miastem”, na której eksperci i praktycy zarządzania miastami z Polski i zagranicy dzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem.

Jest laureatem szeregu nagród, wyróżnień i odznaczeń:

• MEP Awards 2007 – Nagroda dla Posła Roku w kategorii polityka regionalna
• MEP Awards 2014 – Nagroda dla Posła Roku w kategorii zrównoważone środowisko miejskie
• MEP Awards 2018 – Nagroda dla Posła Roku w kategorii sprawy gospodarcze i monetarne
• Odznaka Honorowa Za Zasługi dla Województwa Śląskiego (2005) przyznana przez Sejmik Województwa Śląskiego
• Medal za wspieranie współpracy przygranicznej (2008) przyznany prze Euroregion Śląsk Cieszyński Tesinske Slezsko
• Śląska Honorowa Nagroda Jakości (2008)
• Honorowy Ślązak Roku 2008
• Śląska Nagroda im. Juliusza Ligonia (2009) przyznana przez Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana za wybitne osiągnięcia w pracy dla Śląska
• Animus Silesiae (2010) przyznany przez Zespół Pieśni i Tańca Śląsk dla osób, które w swej pracy czerpią z bogatego dziedzictwa śląskiej ziemi
• Kryształowy Laur Umiejętności i Kompetencji (2013) przyznany przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach
• Perła Europy (2017) przyznana przez Delegaturę RIG w Chorzowie
• Medal im. prof. Zygmunta Majerskiego (2014) przyznany przez Wydział Architektury Politechniki Śląskiej dla uhonorowania osób które swoją działalnością twórczą, naukową, publicystyczną lub organizacyjną zasłużyły się dla tworzenia, bądź promocji architektury i urbanistyki regionu górnośląskiego Wspieranie Samorządu terytorialnego
• Europejska Nagroda Cesarza Maksymiliana (2005) przyznana przez Land Tyrol i miasto Innsbruck za szczególne osiągnięcia w zakresie polityki regionalnej i lokalnej
• Nagroda im. Istvana Palfi (2010) przyznana przez rząd węgierski za zasługi w rozwoju współpracy regionalnej
• Złota Wstęga Miast Polskich (2007) przyznana przez Związek Miast Polskich
• Róża Franciszki Cegielskiej (2010) przyznana przez Związek Miast Polski
• Honorowa Odznaka za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego (2015) przyznana przez Ministra Administracji i Cyfryzacji
• Nagroda Fundament „Rzeczpospolitej” im. Michała Kuleszy (2023) przyznana przez redakcję „Rzeczpospolitej” za dokonania w rozwoju samorządu terytorialnego w Polsce
• Order Św. Włodzimierza Wielkiego III stopnia przyznany przez Patriarchę Kijowa za wkład w szerzenie wartości chrześcijańskich i demokratycznych w Europie i w świecie, za działania na rzecz dialogu międzyreligijnego i międzykulturowego, za wsparcie dla Ukrainy w jej powrocie do Rodziny Europejskiej, za wspieranie bilateralnej współpracy Patriarchatu Kijowskiego i Parlamentu Europejskiego

Dr Jan Olbrycht to wybitny polityk, pracowity parlamentarzysta, orędownik polskiej samorządności Oddany sprawom Śląska, Polski i zjednoczonej Europy. Wyjątkowa osoba i osobowość. Śląsk jest dumny ze swojego Ambasadora!

Halina Bieda