Joanna Wnuk-Nazarowa

“AMbasador Śląska” 2025

Szanowni Państwo,

jestem wdzięczny za możliwość wygłoszenia laudacji na rzecz wyjątkowej osoby, która dla Katowic i Śląska jest postacią szczególną. Traktuję owe zadanie jako osobisty zaszczyt, ale także duże wyzwanie. Podsumowanie jakże bogatej działalności w kilkunastu zdaniach zakrawa o herezję i bardziej kojarzy mi się z drobnym drukiem didaskaliów niż wspaniałym spektaklem, na który z pewnością zasługuje. Wyliczenie wszystkich wyróżnień, nagród
i odznaczeń otrzymanych przez tę Damę Orderu Orła Białego trwałoby zapewne dłużej niż niejedna sztuka wystawiana na deskach tego wspaniałego Teatru.

Znajdujemy się jednak w Katowicach, w miejscu, w którym serce Śląska bije wyjątkowo mocno. Dlatego chciałbym się skoncentrować na Jej dokonaniach na rzecz naszego miasta i naszego regionu. Motywem przewodnim tej historii będą trzy słowa: powołanie, talent
i poświęcenie. Zupełnie jak trzy osobne dźwięki, które dopiero gdy zabrzmią razem – utworzą pełen harmonii i piękna akord.

Faktem jest, że niektórzy ludzie mają powołanie do tworzenia rzeczy lepszymi, do wpływania na ludzi, by stawali się lepsi, do zmiany otoczenia na lepsze. Osoby, które posiadają talent, a dodatkowo poświęcają się realizując owe powołanie – tworzą nową jakość wokół i na dobre zapisują się w historii.

Ta wyjątkowa osoba powiedziała kiedyś, że „wydawało się, że będę wybierać pomiędzy intensywnym życiem albo dyrygenckim, albo kompozytorskim. Stało się jednak zupełnie inaczej. Większość mojego zawodowego życia upłynęło na organizowaniu życia kulturalnego, na pracy na rzecz kompozytorów”.

Oznacza to, że decyzja o wyborze drogi zawodowej wymagała od Szanownej Laureatki pójścia na kompromis. Sama wielokrotnie podkreślała, że pierwszym powołaniem było i jest komponowanie. W twórczości tej wspaniałej kompozytorki ważne miejsce zajmuje chociażby muzyka teatralna oraz do spektakli teatru telewizji, między innymi „Sen srebrny Salomei” Juliusza Słowackiego, który został umieszczony w Złotej Setce Teatru Telewizji.
I chociaż zawsze była kompozytorką, nie mogła oddać się tej pasji bez reszty, wybierając drugie powołanie, które doprowadziło do wielkich dokonań.

Wyróżnienie Ambasadora Śląska jak i Nagroda im. Kazimierza Kutza honorują dokonania laureatów – tak artystyczne, jak i społeczne. Te nagrody pielęgnują jednocześnie pamięć
o tym wybitnym Ślązaku, reżyserze, który był bezkompromisowym komentatorem życia publicznego. A przecież drogi Szanownej Laureatki i Mistrza Kazimierza Kutza przecinały się również w sferze artystycznej. Należy tu wspomnieć o opracowaniach muzycznych do najwybitniejszych spektakli telewizyjnych Kazimierza Kutza z lat 90., które powstały, gdy z sukcesami realizowała misję w instytucjach kultury.

Za każdym razem, gdy przekraczam progi NOSPR-u, wracam myślami do 2014 roku. Doskonale pamiętam emocje, jakie towarzyszyły otwarciu siedziby jednej z najlepszych orkiestr świata. Zaledwie rok później Katowice dołączyły do Sieci Miast Kreatywnych UNESCO w dziedzinie muzyki. Jestem przekonany, że nie byłoby to możliwe bez osobistego wkładu Laureatki. A to przecież tylko jeden – na szczęście dla Śląska i Katowic trwający niemal dwie dekady – rozdział w wieloletniej pracy zawodowej na rzecz polskiej kultury.

Przedstawiam Państwu Joannę Wnuk-Nazarową, która przez 18 lat pełniła jednocześnie funkcje dyrektora naczelnego i programowego Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach – jednej z najważniejszych instytucji kulturalnych na Górnym Śląsku. Dzięki swej pasji, doświadczeniu i zaangażowaniu Joanna Wnuk-Nazarowa w istotny sposób wpłynęła na zdefiniowanie nowych kierunków rozwoju Katowic w kluczowym momencie transformacji. Prowadząc NOSPR, wprowadziła Katowice na salony świata – ucząc nas jednocześnie piękna muzyki.

Wróćmy jednak do najnowszej historii Katowic, gdy 1 września 2000 roku Joanna Wnuk-Nazarowa objęła funkcję dyrektora naczelnego i programowego oraz wprowadziła nasze miasto i region w nowe tysiąclecie. Praca wszakże nie ograniczała się do profesjonalnego administrowania instytucją. Joanna Wnuk-Nazarowa była pomysłodawczynią wszystkich projektów Orkiestry: Maratonu twórczości Góreckiego, Pociągu do muzyki Kilara, Muzycznych Podróży Morskich, Festiwalu „Górecki-Penderecki w 75. rocznicę urodzin”, jak również biennale Festiwalu Prawykonań – Polska Muzyka Najnowsza.

W końcu swoim autorytetem, przy poparciu najznakomitszych współczesnych kompozytorów, zasiadających w ówczesnej Radzie Programowej NOSPR, czyli Wojciecha Kilara, Henryka Mikołaja Góreckiego oraz Krzysztofa Pendereckiego, przyczyniła się do podjęcia decyzji o budowie w sercu miasta – na terenie pokopalnianym – gmachu NOSPR-u. Po wybudowaniu siedziby NOSPR-u, która symbolicznie ukoronowała Jej nieocenione zasługi dla Śląska, Joanna Wnuk-Nazarowa zdecydowała się na kierowanie instytucją aż do roku 2018. Nie ma dla nas, wdzięcznych mieszkańców miasta oraz regionu, większego dowodu na to, że zostawiła tutaj, na śląskiej ziemi, część swojego serca.

Za gigantyczną pracę wykonaną dla Śląska, dla Katowic, dla promocji polskiej muzyki w kraju i za granicą, Kapituła wyraża Joannie Wnuk-Nazarowej wdzięczność, przyznając tytuł honorowy Ambasadora Śląska. 

Pozwólcie, że skieruję jeszcze kilka osobistych słów bezpośrednio do Joanny Wnuk-Nazarowej.

Droga Laureatko,

od początku mej prezydentury miałem przyjemność z Tobą współpracować. To dla mnie był, jest i będzie wielki zaszczyt i jednocześnie wspaniała przygoda. Każda nasza rozmowa
o kulturze i muzyce pozwalała mi na nowo odkrywać fascynujący świat sztuki. Wspólnie
z mieszkankami i mieszkańcami Katowic życzymy Ci, byś po latach poświęcenia się muzykom, wirtuozom i kolejnym pokoleniom studentów – w pełni wykorzystała talent, realizując się w powołaniu do komponowania.

Zawsze z ogromną intensywnością realizowałaś wszystkie działania, dlatego niech ten obecny rozdział życia, który tak twórczo wykorzystujesz, trwa jak najdłużej dla dobra polskiej kultury. Serdecznie dziękuję!

 

Marcin Krupa