Idea nagrody im. Kazimierza Kutza wyrosła z naszego przekonania o wyjątkowym fenomenie jego osoby i dzieła. Niezwykle rzadko zdarza się artysta, który swoją twórczością oraz społecznym zaangażowaniem obejmuje światy tak odległe jak sztuka, polityka i los Śląska.
W każdym z tych obszarów Kazimierz Kutz pomnażał swoją aktywność i dzielił się twórczą energią z kolejnymi grupami odbiorców. Jako reżyser stał się klasykiem polskiego kina i teatru; jako prozaik i felietonista wszedł do grona uznanych polskich pisarzy, a podejmując ryzyko wejścia do polityki, pokazał, że można robić ją uczciwie, a dobro wspólne Polaków przedkładać nad interes partyjny. Polityką, czyli troską o dobro publiczne, zajmował się do ostatnich dni życia. W jego felietonach świat przyjmował ostre barwy i wyraźne sensy – czytając, znało się pogląd autora i zyskiwało swój własny. Zauważał każdy rodzaj ludzkiej aktywności, śledził drogi artystów, polityków, społeczników. Czasem warto było mieć w nim nawet wroga, ponieważ przez swoje żarliwe ataki czynił przeciwnika widzialnym i ważnym. Nie inaczej traktował swoją największą miłość – Śląsk, który dał mu korzenie i skrzydła, a on odwdzięczył się za to, przenosząc nasz region do polskiej wyobraźni zbiorowej. Umieszczając Śląsk i Ślązaków w obrębie polskiej mitologii, dał sobie prawo do krytyki, której nam nie szczędził, wciąż nie dość zadowolony z przemian, jakim podlega ta ziemia i jej mieszkańcy od trzech dekad.
Z tych powodów uznaliśmy, że nagroda imienia Kazimierza Kutza powinna honorować obszary działań, które były mu najbliższe. Odpowiadają im następujące kryteria istotne dla patrona nagrody: sztuka, polityka obywatelska i lokalność. Nagroda im. Kazimierza Kutza powinna zatem honorować osoby, które najpełniej reprezentują idee ważne w działalności Kazimierza Kutza: uniwersalność lokalności, połączenie krytyki i afirmacji, wolność twórcza, godzenie ludzi za pomocą sztuki. Powinna nagrodzić tych, którzy zajmują się światem innym niż tylko własny i ludźmi odmiennymi od nich, którzy troszczą się o innych, są gotowi pracować dla dobra wspólnego i dla lepszej przyszłości nas wszystkich.
Kazimierz Kutz był artystą, politykiem, społecznikiem, którego prestiż daleko wykraczał poza Śląsk i Polskę, dlatego naszą ambicją jest stworzyć nagrodę, której zasięg promieniuje poza miejsce urodzenia Kazimierza Kutza i honoruje osoby, których talent i charyzma mogą rezonować z dokonaniami Kazimierza Kutza.
Nie można również zapominać o tym, że Kazimierz Kutz był Ślązakiem, a Śląsk był jego ziemią świętą i ziemią przeklętą; do ostatnich chwil się z nim spierał i nim zachwycał. Dlatego chcielibyśmy również uhonorować osoby, które promując Górny Śląsk, potrafią o nim opowiadać w sposób interesujący i niebanalny, tak jak czynił to Kazimierz Kutz. Chcielibyśmy zatem prócz Nagrody im. Kazimierza Kutza przyznawać co roku nagrodę Ambasador Śląska, wręczaną na uroczystej Gali Nagrody im. Kazimierza Kutza, która odbywać się będzie zawsze w rocznicę urodzin Mistrza, 16 lutego, w Teatrze Śląskim.
Nagrodę stanowi odlana z brązu statuetka wykonana przez Ksawerego Kaliskiego według projektu wybitnego śląskiego artysty Erwina Sówki – projekt statuetki był jednym z ostatnich dzieł twórcy Grupy Janowskiej. Do statuetki dołączany jest certyfikat autentyczności.
Nagrodę im. Kazimierza Kutza ustanowiono w 2020 roku z inicjatywy Marcina Krupy, prezydenta Miasta Katowice, Ryszarda Koziołka, JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego i Roberta Talarczyka, dyrektora Teatru Śląskiego. Nagroda po raz pierwszy została wręczona 16 lutego 2021 roku – w dniu urodzin Kutza – na Dużej Scenie Teatru Śląskiego w Katowicach. Nagroda jest co roku wręczana właśnie tego dnia.
Organizatorami Nagrody im. Kazimierza Kutza są Miasto Katowice, Uniwersytet Śląski w Katowicach i Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. Fundatorem nagrody jest Miasto Katowice.
Nagroda ma charakter finansowy: laureat Nagrody im. Kazimierza Kutza otrzymuje 50 000 zł.
Zgodnie z regulaminem Kapituła ma także możliwość wręczenia dodatkowego wyróżnienia – tytułu „Ambasador Śląska”. Tytuł ma charakter honorowy – laureat otrzymuje pamiątkowe imienne odznaczenie, które inspirowane jest projektem statuetki.
dokumenty